วิชาพุทธศาสนา

คำว่า “สังคายนา” หมายถึง การประชุมสงฆ์เพื่อซักซ้อมความเข้าใจให้ตรงกันเกี่ยวกับหลักคำสอนของพุทธศาสนา ให้มีแนวทางปฏิบัติเป็นไปในแนวเดียวกัน และเพื่อความมั่นคงตั้งอยู่ได้นานของพระพุทธศาสนา

สาเหตุของการสังคายนา

สาเหตุสำคัญที่นำไปสู่การทำสังคายนาพระไตรปิฎก ก็เนื่องมาจากความคลาดเคลื่อนของพระพุทธวจนะ เพราะมีการศึกษาและตีความหมายไปแง่มุมต่าง ๆ อันเป็นสาเหตุให้มีข้อวัตรปฏิบัติแตกต่างกัน จึงเป็นเหตุให้พุทธบริษัทผู้ปรารถนาให้พระสัทธรรมบริสุทธิ์ถูกต้องตามคำสอนเดิมตามพระพุทธวจนะ จึงร่วมกันจัดทำสังคายนาขึ้น เพื่อตรวจสอบถึงความถูกต้องและจัดหมวดหมู่พระธรรมวินัย ในชั้นต้นกระทำโดยมุขปาฐะ (ถ่ายทอดโดยใช้คำพูด) ในภายหลังจึงได้จารึกเป็นลายลักษณ์อักษร โดยใช้ภาษาบาลีหรือมคธ การทำสังคายนานั้น กระทำกันหลายครั้ง แต่การทำอันเป็นที่ยอมรับกันโดยกว้างขวางนั้นมีเพียง 5 ครั้ง โดยจัดทำในประเทศอินเดีย 4ครั้ง และในศรีลังกา 1 ครั้ง ซึ่งสังคายนาแต่ละครั้งมีรายละเอียดดังต่อไปนี้

ครั้งที่	สังคายนาเมื่อ	องค์ประธานฝ่ายสงฆ์	องค์อุปถัมภก	จำนวนผู้เข้าร่วม	สถานที่
1	หลังพุทธปรินิพพาน 3เดือน เวลา 7เดือน	พระมหากัสสปเถระ	พระเจ้าอชาตศัตรู	พระอรหันต์500 องค์	ถ้ำสัตตบรรณคูหา เขาเวภาระเมืองราชคฤห์ อินเดีย
2	หลังพุทธปรินิพพาน 100ปีเวลา 8เดือน	พระสัพพกามีเถระ	พระเจ้ากาลาโศกราช	พระอรหันต์700 องค์	วาลิการาม เมืองเวสาลี แคว้นวัชชี อินเดีย
3	หลังพุทธปรินิพพาน 218ปีเวลา 9เดือน	พระโมคคัลลีบุตร ติสสเถระ	พระเจ้าอโศกมหาราช	พระอรหันต์1,000 องค์	อโศการาม เมืองปาฏลีบุตร อินเดีย
4	ปีพ.ศ. 236	พระมหินทเถระ	-	-	ถูปาราม อนุราชบุร ีศรีลังกา
5	ปีพ.ศ. 450	พระพุทธทัตตเถระ	พระเจ้าทุฏฐคามีนีอภัย	พระสงฆ์1,000รูป	มหาวิหาร ศรีลังกา